Gnome-Rhône AX2 to jeden z najbardziej fascynujących motocykli wojskowych lat 30. XX wieku. Stworzony przez francuską firmę znaną głównie z produkcji silników lotniczych, AX2 był odpowiedzią na potrzeby armii w zakresie transportu terenowego. Solidny, mocny i przystosowany do ekstremalnych warunków, szybko stał się podstawowym motocyklem francuskiego wojska – a później, po kapitulacji Francji, trafił także do służby w Wehrmachcie. Texte en français ci-dessous.

Historia Gnome-Rhône AX2

Firma Société des Moteurs Gnome et Rhône była jednym z czołowych producentów silników lotniczych w Europie, ale w latach 30. rozpoczęła również produkcję motocykli. Model AX2 zadebiutował w 1936 roku i był rozwijany aż do wybuchu II wojny światowej.

Zaprojektowany z myślą o potrzebach armii, AX2 był ciężkim motocyklem klasy 800 cm³, często wyposażanym w wózek boczny (sidecar). Francuskie wojsko wykorzystywało go do transportu ludzi, sprzętu i jako platformę pod karabin maszynowy. Po upadku Francji w 1940 roku, wiele egzemplarzy AX2 zostało przejętych przez niemiecką armię i używanych na froncie wschodnim.

Dane techniczne Gnome-Rhône AX2

• Silnik: bokser, 2-cylindrowy, czterosuwowy

• Pojemność: 800 cm³

• Moc maksymalna: 22–24 KM

• Skrzynia biegów: 4-biegowa, manualna

• Napęd: na tylne koło; w niektórych wersjach także na koło wózka bocznego

• Prędkość maksymalna: ok. 100 km/h

• Waga: ok. 250–270 kg (bez wózka)

• Hamulce: bębnowe

• Zawieszenie: klasyczne, sprężynowe

Motocykl ten oferował bardzo dobrą trakcję w trudnym terenie, a jego nisko osadzony silnik poprawiał stabilność jazdy. Dodatkowo, prosta konstrukcja ułatwiała naprawy w warunkach polowych.

Design i cechy konstrukcyjne

Gnome-Rhône AX2 wyróżniał się klasycznym, wojskowym wyglądem – prostym, funkcjonalnym, bez zbędnych ozdób. Duże koła z grubymi oponami, masywne błotniki i wzmocniona rama tworzyły obraz prawdziwego „wojownika szos i bezdroży”. Zbiornik paliwa mieścił około 17 litrów, co dawało zasięg rzędu 250–300 km.

Silnik bokser zapewniał dobre chłodzenie i równą pracę, a charakterystyczny dźwięk przypominał nieco lotnicze jednostki napędowe – nie bez powodu, bowiem Gnome-Rhône czerpał z doświadczeń lotniczych wiele rozwiązań technicznych.

Ciekawostki o Gnome-Rhône AX2

• Dziedzictwo lotnicze: Producent był wcześniej znany z silników montowanych w samolotach, m.in. w myśliwcach Nieuport z I wojny światowej.

• Służba w Wehrmachcie: Niemcy, po zajęciu Francji, wcielili AX2 do własnych jednostek wojskowych – często malując motocykle na szaro i dodając niemieckie oznaczenia.

• Konstrukcja do zadań specjalnych: Niektóre wersje sidecara miały miejsce na karabin maszynowy, co czyniło AX2 lekkim środkiem wsparcia ogniowego.

• Rzadkość na rynku: AX2 to dziś jeden z najrzadszych motocykli wojskowych z okresu II wojny światowej – szczególnie w wersji kompletnej i oryginalnej.

• Konkurencja: Najbliższymi konkurentami AX2 były niemieckie BMW R75 i Zündapp KS 750, choć AX2 pojawił się wcześniej.

Gnome-Rhône AX2 na rynku kolekcjonerskim

Dziś AX2 to motocykl bardzo pożądany przez kolekcjonerów, zwłaszcza tych zajmujących się rekonstrukcjami historycznymi lub militariami.

Ceny Gnome-Rhône AX2:

• Egzemplarze w stanie do renowacji: 50 000–70 000 zł

• Kompletne motocykle jeżdżące: 100 000–150 000 zł

• Egzemplarze muzealne lub po renowacji: 200 000 zł i więcej

Dostępność części jest ograniczona, ale istnieją specjalistyczne warsztaty zajmujące się odtwarzaniem podzespołów na zamówienie.

Porady dla kolekcjonerów i miłośników

1. Dokładnie weryfikuj oryginalność – wiele AX2 to hybrydy składane z różnych modeli.

2. Szukaj kompletnego sidecara – oryginalne wózki boczne są rzadkością i znacząco podnoszą wartość.

3. Zadbaj o dokumentację historyczną – każdy oryginalny numer ramy i silnika zwiększa wartość motocykla.

4. Przygotuj się na koszty – AX2 to nie tylko motocykl, to inwestycja w historię.

5. Idealny do rekonstrukcji historycznych – jeśli szukasz motocykla do udziału w widowiskach wojennych, AX2 jest absolutnym hitem.

Podsumowanie

Gnome-Rhône AX2 to coś więcej niż motocykl – to świadek burzliwej historii Europy, techniczny pomost między lotnictwem a motoryzacją, a także unikatowa maszyna, która łączy militarną surowość z inżynierską finezją. Dla pasjonatów klasyki, AX2 to prawdziwa perła na rynku pojazdów zabytkowych.

Gnome-Rhône AX2 – une moto militaire française à l’ADN aéronautique

La Gnome-Rhône AX2 est l’une des motos militaires les plus fascinantes des années 1930. Conçue par une entreprise française réputée pour ses moteurs d’avions, l’AX2 a été développée pour répondre aux besoins de l’armée en matière de transport tout-terrain. Solide, puissante et fiable dans les conditions extrêmes, elle est rapidement devenue un véhicule standard dans l’armée française — et plus tard, après la capitulation, dans la Wehrmacht allemande.

Histoire de la Gnome-Rhône AX2

La société Société des Moteurs Gnome et Rhône était à l’origine un fabricant de moteurs d’avion. Dans les années 1930, elle se diversifie et se lance dans la production de motos. Le modèle AX2 est lancé en 1936 et reste en production jusqu’au début de la Seconde Guerre mondiale.

Conçue pour une utilisation militaire, l’AX2 est une moto lourde de 800 cm³, souvent équipée d’un side-car. L’armée française l’utilise pour le transport de troupes, de matériel et comme plateforme pour des mitrailleuses. Après l’armistice de 1940, de nombreux exemplaires sont réquisitionnés par la Wehrmacht allemande et utilisés notamment sur le front de l’Est.

Caractéristiques techniques de la Gnome-Rhône AX2

• Moteur : bicylindre à plat (boxer), 4 temps

• Cylindrée : 800 cm³

• Puissance : 22–24 ch

• Boîte de vitesses : 4 rapports manuels

• Transmission : roue arrière (certains modèles entraînent aussi la roue du side-car)

• Vitesse max. : environ 100 km/h

• Poids : 250–270 kg (sans le side-car)

• Freins : à tambour

• Suspension : classique à ressorts

Le moteur boxer assurait un bon refroidissement et un fonctionnement équilibré, tandis que la construction robuste offrait une bonne maniabilité en terrain difficile.

Design et caractéristiques de construction

La Gnome-Rhône AX2 arbore un design purement militaire — fonctionnel, robuste, sans fioritures. Ses grandes roues, ses garde-boue imposants et son châssis renforcé en font une véritable « bête de somme ». Son réservoir d’environ 17 litres permet une autonomie d’environ 250 à 300 km.

Le bruit du moteur rappelle celui des moteurs d’avion de l’époque, ce qui n’est pas étonnant vu les racines aéronautiques du constructeur.

Faits intéressants sur la Gnome-Rhône AX2

• Héritage aéronautique : Gnome-Rhône était célèbre pour ses moteurs d’avion, notamment ceux des chasseurs Nieuport pendant la Première Guerre mondiale.

• Utilisation par l’Allemagne nazie : Après 1940, les forces allemandes intègrent l’AX2 dans leurs unités, souvent repeintes en gris Wehrmacht.

• Conçue pour le combat : Certains side-cars étaient équipés de supports pour mitrailleuses.

• Modèle rare : L’AX2 est aujourd’hui extrêmement rare, surtout avec son side-car d’origine.

• Rivale de BMW et Zündapp : Elle fut un équivalent précoce des BMW R75 et Zündapp KS 750.

La Gnome-Rhône AX2 sur le marché de collection

Aujourd’hui, la AX2 est une pièce de collection très recherchée, notamment par les amateurs de véhicules militaires ou de reconstitutions historiques.

Prix typiques de la Gnome-Rhône AX2 :

• À restaurer : 10 000 à 15 000 €

• En état de marche : 20 000 à 30 000 €

• Entièrement restaurée / de musée : 40 000 € et plus

Les pièces détachées sont rares, mais quelques ateliers spécialisés fabriquent encore des composants sur mesure.

Conseils aux collectionneurs

1. Vérifiez l’authenticité – de nombreux modèles sont des assemblages de pièces.

2. Recherchez un side-car d’origine – un élément rare qui augmente la valeur.

3. Préservez la documentation historique – numéros de moteur/châssis authentiques = grande valeur.

4. Préparez-vous à investir – ce n’est pas seulement une moto, c’est un morceau d’histoire.

5. Parfaite pour la reconstitution – modèle idéal pour les passionnés d’histoire vivante.

Conclusion

La Gnome-Rhône AX2 n’est pas simplement une moto : c’est un témoin de l’histoire européenne, un pont entre l’ingénierie aéronautique et terrestre, et une machine d’exception. Pour les passionnés de mécanique ancienne et d’histoire militaire, l’AX2 représente une véritable perle rare.