Frazer Nash Shelsley Sports to jeden z najbardziej wyjątkowych brytyjskich samochodów sportowych lat 30. XX wieku. Powstał w czasach, gdy sportowa motoryzacja opierała się na lekkości, prostocie i odwadze konstruktorów. Warto przeczytać!

Ten model – dziś niezwykle rzadki oldtimer – łączy w sobie unikatowy system łańcuchowego napędu, lekkie nadwozie typu roadster oraz rasowy, sześciocylindrowy silnik o pojemności 1660 cm³. Do dziś budzi ogromny respekt wśród kolekcjonerów, a jego konstrukcja jest przykładem bezkompromisowego podejścia do sportu motorowego.

Historia marki Frazer Nash

Frazer Nash to marka wyjątkowa – niewielka manufaktura założona przez Archibalda Frasera-Nasha w Kingston-on-Thames. Jej filozofia była prosta, ale rewolucyjna: tworzyć samochody ultralekkie, mechanicznie nieskomplikowane i zapewniające kierowcy maksymalną kontrolę. Charakterystycznym elementem większości modeli był łańcuchowy system przeniesienia napędu, który dawał niezwykłe wrażenia z jazdy i przewagę w sprintach oraz wyścigach górskich. Marka szybko zyskała reputację producenta „najbardziej mechanicznych samochodów Europy”.

Konstrukcja i technika Frazer Nash Shelsley Sports 1935

Silnik

• 6-cylindrowy, rzędowy

• 1660 cm³

• Moc: ok. 95 kW (130 KM)

• Zasilanie: podwójne gaźniki SU

• Wałek rozrządu w bloku, klasyczna konstrukcja lat 30.

Silnik słynął z niezwykłej elastyczności, szerokiego zakresu użytecznej mocy oraz charakterystycznego, rasowego brzmienia. Dzięki lekkiej ramie samochód oferował świetny stosunek mocy do masy, co czyniło go wyjątkowo szybkim w swojej klasie.

Układ chain-drive – wizytówka Frazer Nash

Zamiast klasycznej skrzyni biegów zastosowano zestaw łańcuchów i kół zębatych, które dobierały różne przełożenia.
W praktyce:

• biegi wybierano mechanicznie, za pomocą przesuwanych łańcuchów,

• zmiana przełożeń była szybka,

• napęd trafiał bezpośrednio na tylne koła,

• straty energii były minimalne,

• konstrukcja była lżejsza niż tradycyjna skrzynia biegów.

Chain-drive był rozwiązaniem wymagającym, ale niezwykle skutecznym – dzięki niemu Shelsley Sports był jednym z najlepszych samochodów do wyścigów na krótkich, krętych trasach.

Nadwozie i prowadzenie

• Lekki, dwumiejscowy roadster

• Masa własna: zazwyczaj poniżej 700 kg

• Rama rurowa, spawana ręcznie

• Zawieszenie: półeliptyczne resory piórowe

• Hamulce: mechaniczne, na wszystkie koła

Auto wyróżniało się niesamowitą zwrotnością i precyzją prowadzenia. Surowy charakter konstrukcji sprawiał, że kierowca czuł każde drganie nawierzchni i każdy ruch podwozia, dzięki czemu samochód prowadził się jak żywy organizm.

Frazer Nash Shelsley Sports w historii sportu

Model został zbudowany z myślą o trasie Shelsley Walsh Hill Climb, najstarszej czynnej trasie wyścigów górskich na świecie. Samochód brał udział również w:

• sprintach na Brooklands,

• zawodach klubowych VSCC (Vintage Sports-Car Club),

• rywalizacji z MG, Riley, Salmson i Alfą Romeo.

Shelsley Sports zawdzięczał swoje sukcesy:

• wyjątkowej lekkości,

• świetnemu prowadzeniu,

• wydajnemu silnikowi.

To samochód, który był stworzony nie tylko do ścigania – on wręcz prowokował, by ścigać się nim w każdych warunkach.

Rzadkość, znane egzemplarze i wartość rynkowa

Frazer Nash nigdy nie był producentem masowym. Powstawały krótkie serie, często po kilka egzemplarzy danego modelu. Shelsley Sports należy do najrzadszych modeli marki.

Do znanych egzemplarzy należy m.in. pojazd o numerze podwozia 2156, należący do:

• Betty Haig – znanej brytyjskiej kierowczyni sportowej, zwyciężczyni Coupe des Dames w Rajdzie Monte Carlo.

Wartość rynkowa

• W 2017 roku egzemplarz Shelsley Sports (TT Replica) sprzedano za €201 250.

• Typowe przedziały cenowe to 240 000–350 000 USD, zależnie od oryginalności, dokumentacji i stanu.

• Na prywatnym rynku ceny potrafią być jeszcze wyższe, bo większość egzemplarzy nie zmienia właściciela publicznie.

Dziś samochód ten można spotkać:

• w prywatnych kolekcjach,

• na wyścigach historycznych (np. Goodwood Revival),

• w rzadkich ekspozycjach muzealnych, np. w muzeum motoryzacji w Ołomuńcu.

Dlaczego Shelsley Sports to marzenie kolekcjonerów?

• Ekstremalna rzadkość

• Wyjątkowa mechanika (chain-drive)

• Fascynująca historia sportowa

• Lekkość i osiągi

• Styl przedwojennej sportowej motoryzacji

• Silny związek z Brytyjskim ruchem motorsportowym i klubami VSCC

To jeden z najbardziej „purystycznych” sportowych samochodów sprzed II wojny światowej.

Podsumowanie

Frazer Nash Shelsley Sports (1935) to klejnot przedwojennej motoryzacji – lekki, szybki, surowy i wyjątkowy technicznie. Jego rzadkość, historia i charakter sprawiają, że każdy zachowany egzemplarz jest dziś skarbem, o który zabiegają kolekcjonerzy z całego świata. To samochód, który nie tylko reprezentuje najwyższy kunszt inżynieryjny swojej epoki, ale też przenosi kierowcę w czasy, gdy liczyła się przede wszystkim czysta, nieokiełznana radość z jazdy.

🇬🇧 Frazer Nash Shelsley Sports (1935) – the British chain-drive legend and one of the finest roadsters of its era

Introduction

The 1935 Frazer Nash Shelsley Sports is one of the most extraordinary British sports cars of the 1930s. Built in an era defined by lightweight construction, mechanical purity and engineering courage, this rare pre-war machine combines a unique chain-drive transmission, a nimble roadster body and a lively 1660 cc six-cylinder engine. Today, it remains one of the most respected and admired classic sports cars in the world.

The history of Frazer Nash

Frazer Nash was a small specialist manufacturer founded by Archibald Frazer-Nash. His goal was simple: create cars that were extremely light, mechanically straightforward and exceptionally direct to drive. The brand became famous for its chain-drive transmission — a solution almost unseen in mainstream automotive production.

The company focused on creating sports roadsters for hill climbs, sprints and club racing. The Shelsley Sports model was developed specifically for the legendary Shelsley Walsh Hill Climb, the oldest continuously active motorsport venue in the world.

Engineering and construction

Engine

• Inline-six

• 1660 cc

• Approx. 95 kW (130 hp)

• Twin SU carburettors

• Strong torque, smooth delivery and excellent responsiveness

Mounted in a lightweight frame, the engine offered an outstanding power-to-weight ratio, making the Shelsley Sports one of the quickest cars in its class.

The chain-drive transmission

Instead of a conventional gearbox, the powertrain used multiple chains and sprockets to select ratios.

In practice:

• gears were selected mechanically via chain engagement,

• changes were quick and direct,

• drivetrain losses were minimal,

• the system was lighter than a standard gearbox.

Demanding but brilliantly effective, it gave the car exceptional performance in short, twisty competitions.

Body and handling

• Lightweight two-seat roadster

• Weight below 700 kg

• Tubular steel frame

• Semi-elliptic leaf-spring suspension

• Mechanical brakes

The car delivered unmatched mechanical feedback: every vibration, every shift of weight and every move of the suspension was felt directly by the driver.

Racing history

The Shelsley Sports was created to dominate at Shelsley Walsh, but it also performed strongly in:

• Brooklands sprint events,

• VSCC club races,

• duels against MG, Riley, Salmson and early Alfa Romeos.

It succeeded thanks to:

• low weight,

• excellent handling,

• chain-drive efficiency,

• a robust six-cylinder engine.

Rarity, notable examples and value

Only a handful of Shelsley Sports cars were manufactured, and even fewer survive.

One of the most famous examples, chassis 2156, was owned by:

• Betty Haig, distinguished rally and racing driver and winner of the Coupe des Dames in the Monte Carlo Rally.

Market value

• In 2017, a Shelsley Sports (TT Replica) sold for €201,250.

• Most examples are valued between $240,000 and $350,000 USD.

• Privately traded cars may achieve higher prices due to extreme rarity.

Today, the model can be seen in:

• private collections,

• historic motorsport events such as Goodwood Revival,

• selected museums, including the automotive museum in Olomouc.

Why collectors dream of this car

• Extreme rarity

• Unique mechanics (chain-drive)

• Genuine pre-war racing heritage

• Outstanding power-to-weight ratio

• Pure, minimalist design

• Strong connection with early British motorsport culture

It is widely regarded as one of the purest expressions of pre-war sports engineering.

Conclusion

The Frazer Nash Shelsley Sports (1935) is a jewel of pre-war motoring: light, fast, mechanically fascinating and historically important. Its rarity, engineering character and motorsport pedigree make it a treasured possession for collectors worldwide. More than just a car, it is a living reminder of the era when driving was raw, demanding and utterly exhilarating.